Braken en diarree (#samenvoordieren)

Eén van de meest voorkomende redenen om naar de dierenarts te gaan is braken en/ of diarree. Wat kun je als baasje doen om dit te voorkomen, en wanneer is het nodig om naar je dierenarts te gaan als je hond of kat braakt en/of diarree heeft?

Ontwormen
Bij klachten van het maagdarmkanaal zal de eerste vraag van je dierenarts zijn; wanneer is ‘ie voor het laatst ontwormd? Wij adviseren om honden en katten 4 keer per jaar te ontwormen, doe je dit niet dan kan er zich een flinke wormbesmetting in de maag en darmen ontwikkelen en klachten geven, zoals braken en diarree.Voorkom dus maagdarmklachten en wormen door je huisdier regelmatig te ontwormen.

Maagdarminfectie
Maagdarminfecties komen regelmatig voor bij dieren, we zien het wat vaker bij honden dan bij katten. Honden komen natuurlijk buiten , snuffelen aan van alles en de meesten zullen iets van straat eten als ze de kans krijgen. Een maagdarminfectie kan door een virus, een bacterie, een eencellige parasiet (Giardia bijvoorbeeld) of een maagdarmworm ontstaan.
De eerste lijn ter verdediging bij een maagdarminfectie is braken, gooi het eruit waar het vandaan kwam. Werkt dit niet dan kan diarree de troep of ziekteverwekker er aan de achterkant eruit spoelen. Zowel braken als diarree zijn dus vaak reacties van het lichaam om een probleem op te lossen. In veruit de meeste gevallen van maagdarminfecties en -irritaties werkt dit heel goed en hoeft er geen behandeling of ondersteuning plaats te vinden, het lichaam lost het zelf op. Kittens en puppies moeten (net als kinderen) hun weerstand tegen de meest voorkomende ziekteverwekkers nog opbouwen, dus die zijn er gevoeliger voor.

Braken
Braken is een uitstekende manier om iets wat irritatie geeft in de maag en het eerste deel van darmen naar buiten te gooien. Veel honden eten graag vieze dingen van straat en katten krijgen veel haren binnen met het wassen van hun vacht, hierbij werkt braken goed en kan hun lichaam dat-wat-er-niet-hoort eruit gooien. Een gezonde kat mag van mij 1 of 2 keer per week overgeven zonder dat ik mij zorgen maak, bij een hond maak ik mij zorgen als hij of zij vaker dan 1 keer per week overgeeft. Braken kan ook ontstaan door een lever- of nierprobleem. Als het lichaam merkt dat bepaalde gifstoffen verhoogd zijn, zal het proberen deze eruit te braken, maar in dit geval werkt dat niet. Duizeligheid door een probleem met het evenwicht of een vernauwing of verstopping in de darmen kan ook braakklachten geven. In dat geval is braken geen oplossing van het probleem, maar maakt het het probleem juist groter.

Diarree
Diarree kan door een maagdarminfectie ontstaan, door een intoxicatie, door een orgaanprobleem, door voedselverandering, door een voedselallergie of intolerantie, door uitputting, door een verstopping van het maagdarmkanaal, maar ook door stress. Maagdarmwormen komen bij alle jonge katten en honden sowieso voor, daarom moet kittens op week 3, 5 en 7, daarna 1x per maand tot ze 6 mnd oud zijn ontwormd worden, en puppies op week 2, 4, 6 en 8, dan 1x per maand tot ze 6 mnd oud zijn. Bij volwassen honden en katten (vanaf 6 mnd dus) is het advies om dit 4x per jaar te doen.
Diarree kan dus door heel veel dingen en problemen veroorzaakt worden en net als braken meer een symptoom van iets anders dan een ziekte op zich zijn. Gelukkig zijn de meeste vormen van diarree zelflimiterend, dat betekent dat het vanzelf weer overgaat. Makkelijk verteerbaar voedsel maken voor je dier omdat het last heeft van diarree is dus niet nodig; ook al wil je het dier helpen, deze voedselverandering kan zelfs diarree veroorzaken. Ik adviseer meestal om bij het eigen voedsel te blijven als een hond of kat diarree heeft en het een paar dagen aan te kijken. De verteringsenzymen in de dunne darmen en de bacteriën in de dikke darmen zijn immers gewend aan het normale voedsel, als het voedsel veranderd qua samenstelling (ook al is het makkelijker verteerbaar) zullen de darmen zich eerst moeten aanpassen, en dat kan dus juist diarree veroorzaken. Diarreeremmers zijn bij dierenwinkels en dierenartsen verkrijgbaar en kunnen soms wel helpen om de diarree wat in te dikken en er het dier meer controle over te geven. Norit werkt overigens niet tegen diarree zoals veel mensen denken. Norit is actieve kool wat heel veel moleculen aan zich kan binden maar het dikt de ontlasting hiermee niet in, de ontlasting wordt zwart en gifstoffen worden gebonden zodat ze niet opgenomen kunnen worden. Zeer nuttig en levensreddend bij vergiftigingen maar geen oplossing voor diarree. Als je hond of kat nog controle over de diarree heeft (dus geen ongelukjes binnen of naast de bak), actief en alert is en eetlust heeft, dan kun je het vaak een paar dagen aankijken en zal de diarree in de meeste gevallen vanzelf overgaan. Uitzondering hierop zijn kittens en puppies; jonge dieren zullen sneller uitgedroogd raken, een kitten of pup met diarree moet dus wel door een dierenarts onderzocht en eventueel behandeld worden. Ga vaker naar buiten als je hond last van diarree heeft en verschoon de kattenbak vaker voor je kat bij diarree

Spoed
Als honden een maagdraaiing hebben, zullen ze ‘loos braken’; dan staan ze met gestrekte nek en de kop laag alle bewegingen en geluiden van braken te maken, maar er komt niets uit. De buik is gigantisch groot geworden en staat onder hoge spanning, dit is een spoedgeval. Ga direct naar je dierenarts bij verdenking van een maagdraaiing. Het komt veel voor bij grote honden met een diepe borst, maar kan ook bij kleine honden voorkomen en is direct levensbedreigend.
Bij braken en/ of diarree is uitdroging het grootste gevaar, train jezelf (en je huisdier) in de vochtbalans te controleren (=turgor), dit doe je door een huidplooi op te trekken, wanneer deze met 1 seconde weer mooi vlak trekt is er niets aan de hand. Blijft een huidplooi langer dan één seconde staan, dan kan het zijn dat je dier uitgedroogd is en is het verstandig om een dierenarts te gaan. Ondervoeding door braken of diarree kan ook optreden, maar zal pas na weken met vertering of opnameproblemen een probleem worden.

Dit was niet het meest smakelijke artikel wat ik voor jullie heb mogen schrijven, maar is wel goed om als baasje te weten! Je kunt er een onnodig bezoek aan je dierenarts mee voorkomen en je herkent het nu als het wel nodig is om naar je dierenarts te gaan. Ook zullen je huisdier(en) hopelijk minder maagdarmklachten hebben en sneller herstellen.
In het volgend nummer zal ik allergieën en jeukklachten met jullie bespreken.

Wanneer is braken zorgelijk en moet je met je hond of kat naar de dierenarts?

  • Als je kat vaker dan 2x per week braakt of je hond vaker dan 1x per week
  • Als er ook geen eetlust is
  • Als er bloed bij het braaksel is
  • Als er iets gedronken of gegeten wordt en dit meteen weer eruit komt
  • Als je dier blijft braken en er niets meer uitkomt
  • Als je hond of kat een zieke indruk maakt
  • Als er naast het braken ook sprake van (heftige) diarree is (bloed bij de diarree of waterdunne ontlasting)


Wanneer is diarree zorgelijk en moet je met je hond of kat naar de dierenarts?

  • Als er bloed (rood of zwart) bij de diarree is, bloed kan door vertering ook zwart zijn
  • Als er ook gebraakt wordt
  • Als er geen controle meer over is, dus ongelukjes naast de bak en in huis
  • Als de diarree waterdun is
  • Als je hond of kat een slechte turgor (vochtbalans) heeft
  • Als er niet gegeten of gedronken wordt
  • Als je hond of kat een zieke indruk maakt

Deze artikelen zijn geschreven door Piet voor het dierenmagazine #samenvoordieren van Stichting DierenLot, via deze link zijn de #samenvoordieren magazines te lezen.