Pijnstillers voor dieren (Vakblad Dierenhulpverlening)

Pijn is vreselijk, en als een dier pijn heeft moet het dier behandeld worden met pijnstillers. Vroeger werd pijn nog wel eens ingezet om een pootje niet te belasten bijvoorbeeld als deze moest herstellen van trauma, maar gelukkig doen wij dat niet meer, pijn moet altijd bestreden worden en er zijn andere manieren om dieren te immobiliseren of rustig te houden. De meeste pijnstillers zijn in drie groepen te verdelen, ieder met hun eigen voor- en nadelen.
Zoals veel medicatie geven pijnstillers ook bijwerkingen, dus als een dier deze niet nodig heeft is het beter om ze niet te geven en doseer ook nooit hoger dan het advies van de dierenarts, overdoseren geeft niet meer pijnstilling maar wel meer bijwerkingen.

Non Steroidal Anti Inflammatory Drugs (NSAID’s)
Dit zijn relatief veilige pijnstillers én ontstekingsremmers die vaak voorgeschreven worden, Metacam, Novacam, Carporal en Rimadyl behoren onder andere tot de NSAID’s. Naast het pijnstillende effect hebben deze medicijnen ook een remmende werking op een ontsteking en er zal de pijn, roodheid, zwelling, warmte en het verminderd functioneren afnemen.
Bijwerkingen/ niet geven bij:
Deze medicijnen kunnen niet gegeven worden als dieren maagdarmklachten hebben zoals diarree of braken. Langdurige en/ of hoge dosering zal irritaties van het maagdarmkanaal geven tot zweren aan toe. Niet geven bij orgaanlijden.
Evt. te combineren met andere pijnstillers:
Kan gecombineerd worden met opiaten, niet combineren met corticosteroïden.

Corticosteroïden
Pijnstillers voor dieren. Dit zijn vooral ontstekingsremmers, door de ontsteking te remmen vermindert de pijn (en roodheid, warmte, zwelling en het verminderd functioneren). Prednison en dexamethason zijn voorbeelden van corticosteroïden. Deze medicijnen remmen de afweer waardoor bijvoorbeeld (heftige) allergische reacties onderdrukt kunnen worden. Een allergische reactie is een overdreven reactie van de afweer en kan gelukkig vaak ook met andere medicatie behandeld worden, maar soms zijn deze “paardenmiddelen” nodig.
Bij dieren met tumoren in een eindfase kan het ingezet worden om het dier zich tijdelijk beter te laten voelen. Het remt dan de opruimreactie van het lichaam om de tumor heen, maar zal de groei van de tumor niet stoppen, sterker nog deze kan vaak groter worden omdat de afweer van het lichaam geremd wordt.
Bijwerkingen/ niet geven bij:
Infecties (bacterien, virussen, schimmels of parasieten) doordat het de afweer vermindert kan een infectie vrij spel krijgen. Langdurige toediening kan spierafbraak en suikerziekte oa veroorzaken.
Evt. te combineren met andere pijnstillers:
Kan gecombineerd worden met opiaten, niet combineren met NSAID’s

Opiaten
Dit zijn vooral pijnstillers, ze remmen een ontstekingsreactie dus niet. Tramadol, buprenorfine en fentanyl zijn voorbeelden van opiaten. Opiaten hebben een direct effect op het zenuwstelsel en zorgen dat de pijnprikkel minder goed of niet meer doorkomt naar de hersenen. In het begin kan er een psychisch effect zijn van de opiaten, dieren kunnen er sloom of juist geëxciteerd van raken. Na een paar dagen zwakt deze reactie vaak af. Op langere termijn kan er gewenning en zelfs verslaving optreden. Opiaten hebben dus geen effect op een ontstekingsproces, alleen op de het aankomen van de pijnprikkels in het centrale zenuwstelsel.
Bijwerkingen/ niet geven bij:
Psychisch effect, gewenning en verslaving mogelijk. Verminderde darmwerking, kan tot darmverstoppingen leiden.
Evt. te combineren met andere pijnstillers:
Ja, kan met de meeste andere pijnstillers gecombineerd worden

Pijnstillers voor dieren. Uiteraard is het aan de behandelend dierenarts om een pijnstiller of een combinatie van pijnstillers voor te schrijven en de dosering te bepalen. Als dierenhulpverlener kan je wel verantwoordelijk zijn voor de verdere behandeling en te maken krijgen met bijwerkingen. Vaak kan het tijdig stoppen met het geven van pijnstillers de bijwerkingen ook stoppen dus wees alert op mogelijke bijwerkingen en complicaties bij het toedienen. Overdosering van pijnstillers kan erg nare gevolgen hebben neem bij twijfel contact met de behandelend dierenarts op en stop een gift als je denk te maken te hebben met bijwerkingen.

Deze EHBO artikelen zijn geschreven door Piet voor het Vakblad Dierenhulpverlening van Stichting DierenLot, via deze link zijn de Vakbladen Dierenhulpverlening te lezen.