Vachtverzorging bij katten (#samenvoordieren)

De zachte en veelzijdige vacht van katten maakt van hen prachtige dieren. Maar hoe zorg je ervoor dat die vacht gezond blijft? Dierenarts en veterinair consulent Piet Hellemans geeft tips.

Een zorgeloze kortharige vacht
Katten hebben van nature een korte of een halflange vacht. De lange vacht, Rex-vacht (krulletjes) en haarloze katten zijn door de mens gecreëerd door te fokken met dieren die hier toevallig mee geboren werden. Kortharige katten hebben vrij weinig vachtverzorging nodig, ze ‘kammen’ hun vacht zelf met hun tong. Een kattentong heeft harde papillen waarmee ze hun vacht schoonhouden en losse haren eruit halen.

Een handje helpen
Voor halflangharige en langharige katten is het helemaal zelf verzorgen van hun vacht soms lastig: achter de oren, in de oksels en in de liezen kunnen al snel klitten ontstaan. Klitten ontstaan doordat losse haren plakkaten vormen met haren die nog vastzitten. Als je hier niets aan doet, worden de klitten steeds groter. Controleer dus regelmatig de vacht van je kat op klitten en voorkom ze door je kat 1 á 2 keer per week te kammen. Hiermee verwijder je de losse haren, waardoor je klitten voorkomt en je kat minder haren binnenkrijgt met het wassen. Nog een positief gevolg hiervan is dat je kat minder haarballen vormt en dus minder braakt. Bij oudere katten met een korte vacht vormen zich soms ook klitten rond de staart en op andere plekken op het lichaam. Dat komt doordat oudere katten vaak artrose (een aandoening van het kraakbeen in de gewrichten) hebben en niet meer flexibel genoeg zijn om overal bij te kunnen en de losse haren weg te likken.

Klitten weghalen
Als je kat eenmaal klitten heeft kan je deze soms nog uit elkaar plukken en eruit kammen. Doe dit wel voorzichtig, want er zitten ook veel haren in die nog vastzitten aan de huid en dit kan pijnlijk zijn. Grotere klitten kun je er beter met een kleine tondeuse voorzichtig afscheren. Pas erg op met klitten knippen met een schaar, de kattenhuid is heel dun en flexibel en voor je het weet knip je in de huid en moet je naar je dierenarts om dit te laten hechten.
Als een kat heel veel klitten heeft, dan is het sowieso verstandig om deze weg te laten scheren door een trimster of paraveterinair, en uitleg te vragen hoe je de klitvorming kan voorkomen in de toekomst. Bij langharige katten is het risico op klitvorming een stuk groter; zij moeten dagelijks gecontroleerd worden op klitvorming en 2 á 3 keer per week goed doorgekamd worden om de losse haren te verwijderen om zo klitvorming te voorkomen. Katten met een Rex-vacht adviseer ik ook om regelmatig (1 á 2 keer per week) te kammen.

Haarloze katten
Haarloze katten hebben soms wel een paar plukjes haar, maar hoeven niet gekamd te worden. Wel heeft de huid van haarloze katten extra aandacht nodig. De talgklieren van de huid scheiden talg uit, wat de huid erg vettig kan maken. Door 1 á 2 keer per week met een met lauw water natgemaakt washandje de huid af te nemen voorkom je dat het talg zich ophoopt. Daarnaast is het verstandig om de nagels van haarloze katten kort te houden, anders zullen zij, als ze krabben hun huid gemakkelijk beschadigen, ze missen immers de beschermende vacht.

Neem er de tijd voor
Het kammen, de vacht- en huidverzorging is direct een fijn contactmoment met je kat(ten). Doe dit dan ook altijd op je gemak. Is het geduld van je kat op? Ga er dan op een later tijdstip mee verder. Beloon je kat met knuffels en/of wat lekkers als hij het goed toelaat. De volgende keer wordt het dan nog makkelijker en leuker voor jullie allebei!

Meer tips van Piet Hellemans ontvangen? Volg hem via Instagram @piethellemans.nl of bekijk zijn website: piethellemans.nl

Vlooiencontrole
Let met het kammen van je kat op vlooien en vlooienpoep. Vlooien zijn kleine, beweeglijke zwarte parasieten. Vlooienpoepjes zijn nog kleinere zwarte stipjes, die als je ze nat maakt met water rood verkleuren. Vlooien drinken bloed en de bloedkleurstoffen poepen ze weer uit, vandaar de rode kleur. Als de zwarte stipjes aarde of andere vuiligheid is, dan zal dit niet rood verkleuren als het nat wordt. Het natmaken en rood worden is het beste te zien op een stukje wc papier of keukenrol. Er is meer vlooienpoep aanwezig op je kat dan vlooien, dus de vlooienpoep zal je eerder tegenkomen.Vlooienpoep betekent dat er ook vlooien zijn.

Voorkom vlooien
Als je een kat pas gaat behandelen tegen vlooien als er al vlooien zijn, dan kan het nog drie maanden duren voordat de laatste vlooien verdwenen zijn. De eitjes (die door het hele huis liggen) moeten namelijk nog uitkomen. Deze vlo moet dan nog een vlooienlarf worden, zich volvreten, laten verpoppen totdat er een volwassen vlo uitkomt; die moet vervolgens bloed drinken van een behandeld dier of in contact komen met de vacht om dood te gaan. Kortom: voorkomen is beter dan genezen! Een vlooienplaag kan je voorkomen door je dieren preventief te beschermen en regelmatig te controleren op vlooien en vlooienpoep.
Vookom vlooien bij je kat(ten) door ze met een pipetje in de nek of een vlooienband te behandelen. Als je voor een vlooienband kiest, dan moet dit er eentje zijn die breekt als je kat ermee vast komt te zitten. Je dierenwinkel en je dierenarts kunnen je adviseren.

Deze artikelen zijn geschreven door Piet voor het dierenmagazine #samenvoordieren van Stichting DierenLot, via deze link zijn de #samenvoordieren magazines te lezen.